Zjawisko indukcji opisuje prawo indukcji elektromagnetycznej Faradaya:
,
gdzie:
to indukowana siła elektromotoryczna(SEM) w woltach;- ΦB to strumień indukcji magnetycznej przepływający przez powierzchnię objętą przewodnikiem.
Zmiana strumienia pola magnetycznego może wynikać z ruchu przewodnika lub źródła pola magnetycznego. Jeżeli jest to ruch obrotowy, to wygenerowana w ten sposób SEM nazywana jest siłą elektromotoryczną rotacji. SEM wytworzona przez nieruchome przewodniki w wyniku zmian indukcji magnetycznej (wywołaną zazwyczaj zmianą natężenia prądu) nazywa się siłą elektromotoryczną transformacji.
Prawo Faradaya stało się jednym z równań Maxwella.
Indukcja elektromagnetyczna jest obecnie podstawową metodą wytwarzania prądu elektrycznego oraz podstawą działania wielu urządzeń elektrycznych np. prądnic, alternatorów, generatorów w elektrowniach, transformatorów, pieców indukcyjnych, silników indukcyjnych i mierników indukcyjnych, cewek, głowic elektromagnetycznych.
Do określania kierunku indukowanego prądu, wskutek indukcji elektromagnetycznej używana jest regóła Lorentza, zwana regułą przekory, która brzmi: Siła elektromotoryczna indukcji ma taki zwrot, że przeciwdziała przyczynie, która doprowadziła do jej powstania.
Dzwonek elektryczny
Układ demonstruje zasadę działania dzwonka elektrycznego, który jest przykładem wykorzystania elektromagnesu. Elektromagnes zasilany prądem przyciąga zworę połączoną z młoteczkiem uderzającym o metalową czaszę wydającą dźwięk. Wtedy obwód jest przerwany i zwora powraca do poprzedniego stanu zamykając obwód. Następuje ponowne przyciągnięcie zwory i uderzenie młoteczka o czaszę. Cykl się powtarza, a drgająca czasza wytwarza falę dźwiękową.